یوحنّا بن ماسویهیوحنّا بن ماسویه، طبیب سریانی الاصل قرن سوم قمری در دربار عباسیان که از طرف هارون الرشید موظف به ترجمه کتاب‌های قدیمی شد. او پزشک هارون الرشید و مامون بود و تا زمان متوکل به طبابت بیماران آنان می‌پرداخت. ۱ - معرفی اجمالیابوزکریا، طبیبی سریانی الاصل بود که در میان عرب بزرگ شد و در زمان خویش، از بزرگان علم طب به‌شمار می‌رفت. پدرش در جندی شاپور خوزستان، داروساز بود و سپس در بغداد به چشم پزشکی پرداخت. پدر یوحنّا وارد حکومت هارون الرشید شد و یوحنّا در بغداد بزرگ شد و خوش درخشید. او از زمره کسانی بود که از طرف هارون الرشید موظف به ترجمه کتاب‌های قدیمی به‌دست آمده از آنکارا و عموریه و روم شدند. این کتاب‌ها به «بیت الحکمة» بغداد منتقل شده بود و یوحنّا به‌عنوان متصدی ترجمه این کتاب‌ها به زبان عربی تعیین شد. هارون، نویسندگانی حاذق و چیره‌دست را جهت تدوین و جمع‌آوری و استنساخ در اختیار وی گذاشت. او از قدردانی و حمایت خلیفه «واثق» بهره‌مند بود و با ترجمه ذخایر علمی خارجی از احسان و بخشش و عطایای واثق متنعم شد. او پزشک هارون الرشید و مامون بود و سپس تا زمان متوکل به طبابت بیماران آنان می‌پرداخت. یوحنّا شهرت و ثروت فروانی به‌دست آورد. مجلس او پرجمعیت‌ترین مجالس بغداد بود که در آن، طبقات گوناگون از طبیبان، فیلسوفان، ادیبان و نقادان گرد می‌آمدند. قدیمی‌ترین درمان تاری چشم و بیماری‌های چشم، به او و شاگردش حنین بن اسحاق، منسوب است. از مهم‌ترین آثار او کتاب البرهان و النوادر الطبیه، خواص الادویة و خواص الاغذیه، معرفة العین و طبقاتها و الحمّیات است. فرنگیان او را «مسیو» (Mesue) می‌خوانند. [۴]
ابن جلجل، سلیمان بن حسان، طبقات الاطباء، ص۶۵ .
[۵]
دائرة المعارف الاسلامیه، ماده «ابن ماسویه».
۲ - پانویس
۳ - منبععبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۱، ص۵۲۴. رده‌های این صفحه : پزشکان قرن سوم | درگذشتگان سال 243 (قمری) | شخصیت‌های قرن 3 (قمری) | طبیبان عصر عباسیان | کارگزاران خلفای عباسی | مولفان قرن سوم
|